«کنسرت زمستان» از ایدههایی تولد یافته که پیشتر به خلق «عشیران» و «بزم دور» انجامیده بودند. وجه مشخصهی این آثار، نگاهیست ویژه به مقولاتی چون مُدگردی، دور وزنی، تلفیق شعر و موسیقی، و فرم۱، که تلاش میکند علیرغم حفظ ارتباط با موسیقی دستگاهی، آثاری بیافریند تازه، بدیع و در عین حال آشنا.
از آنجا که دوسوم از زمانِ اثر به موسیقی غیرضربی اختصاص دارد، دو عنصرِ «پرهیز از تحویلِ کامل شعر» و «نگاه فراردیفی به مُدگردی» نقشی پررنگ در ایجاد تازگیِ ذکرشده دارند. در مورد نخست، تلاش شده تا با گلچین کردن ابیاتی از شعرای گوناگون در اوزان مختلف، از ملالانگیز شدن وزنِ آوازها پرهیز شود. از سوی دیگر علی کاظمی کوشیده تا با افزایش بسامدِ مُدگردیهای ناآشنا یا کمتر آشنا، چند قدم جلوتر از پیشبینیهای مخاطب حرکت نماید. نمونهی درخشانِ این تدبیر را در میانهی شیارِ «بیداد» میشنویم که مهدی امامی در یک دقیقه و همگون با معنایِ بیتِ
ما در این عالم که خود کنج ملالی بیش نیست
عالمی داریم در کنج ملال خویشتن
از فضای شوشتریِ همایون سُل آغاز کرده، با پرش به درجه هفتم به افشاریِ فا و بوسلیک اشاره میکند و با تحریری زیبا بر نوایِ دو فرود میآید. اما شاید وجه تمایز این اثر با آثار پیشینِ کاظمی در شیارِ «گردانیه» باشد که مملو از مُدگردیهای نامتداول است. از جمله انتقال بیداد به نغمهی فا، که به دلیل ویژگیهای آکوستیک سازِ تار در کوکِ دو/سُل/دو فضایی غریب ایجاد میکند. او تلاش کرده تا با بهره از روشهای جملهپردازیِ ردیف و ارجاع به جملاتِ آشنا، از غریبگیِ این تازگی بکاهد. البته شدت و بسامدِ این مدگردیها گاه گردانیه را تا مرز سرگردانی کشانده و این پرسش را برمیآورد که حدِ بهینهی این گردشها کجاست.
آنچه از کیفیت این اثر به عنوان کالایی صوتی کاسته، کیفیت صدای آن، خصوصا در اوجِ آوازها است؛ اتفاقی که ناشی از مشکلات ضبط صحنهای است. فارغ از این نقصان، «کنسرت زمستان» بزمیست که جزئیات آن اندیشیده شده است. تلاشیست الهامبخش برای احترام به میهمانان، و سرشار کردن اذهانشان از افکار و الحانی نو.
۱- برای توضیحات بیشتر به دفترچهی آثارِ پیشین رجوع کنید.
برای خرید و دانلود آلبوم کنسرت زمستان به وبسایت بیپتونز مراجعه کنید.
16 بهمن 1400